اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا و آمریکا

يكی از زمينه‌های فعاليت اجتماعی شهيد آيت‌الله دكتر بهشتی همكاری مستقيم يا غيرمستقيم با كارهای دسته جمعی بود كه در جهت ايجاد يك جامعه نمونه اسلامي صورت مي‌گرفت. اگرچه علاقه به اين فعاليت‌ها از اوان نوجوانی در منش و روش او جلوه داشت اما ورود به زندگی اجتماعی و بيش از سی سال شركت در اينگونه تلاش‌ها و همراه ساختن عمل اجتماعی با ارزيابی نقادانه از شيوه كار و تلاش جمعی و دستاوردهای آن در جامعه ايراني، در ساختن شخصيتی كه بعدها به عنوان مديری مدبر، دورانديش، نهادساز، برنامه‌ريز و پايبند به اصول كار جمعی بروز كرد تأثيری بسزا داشت.

يكی از اين تلاش‌های جمعی، همكاری با انجمن‌های اسلامي دانشجويان ايراني در اروپا در جهت گسترش انجمن‌ها، ارتقای كمی و كيفی آن‌ها و شكل‌گيری «اتحاديه انجمن‌هاي اسلامي دانشجويان در اروپا» (گروه فارسی‌زبان) بود. اگرچه انديشه تشكيل اتحاديه، به تصريح دكتر بهشتی از جانب تعدادی از دانشجويان مسلمان ايرانی فعال كه هدف آن ايجاد تشكلی بر محور اسلام به مثابه آیین زندگی فردی و جمعی بود مطرح شد‌، اما نقش مهم دكتر بهشتی، به عنوان مدير «مركز اسلامي هامبورگ» طي سالهاي ۴۹ـ۱۳۴۴ و پس از بازگشت به ايران تا لحظه شهادت، در برقراری پيوند انديشه ‌اسلامی با مبارزات دانشجويی خارج از كشور و پيشرفت و توسعه اين تشكل دانشجويی فعال و مؤثر، انكارناپذير است. بايد توجه داشت كه تا آن زمان، تشكل‌های دانشجویی اسلامی، از جمله انجمن‌های اسلامی كه به منظور رسيدگی به مسئله دانشجويان ايرانی در برخی از شهرهای كشورهای اروپايی تشكيل شده بودند به‌طور پراكنده فعاليت می‌كردند و تشكل‌های غيراسلامی مثل كنفدراسيون جهانی محصلين و دانشجويان ايرانی، نقش اصلي را در مبارزات دانشجويی عليه نظام حاكم بر ايران ايفا مي‌كردند. با شكل‌گيری اتحاديه انجمن‌های اسلامي دانشجويان (گروه فارسی‌زبان) و گسترش آن و مديريت مدبرانه هيأت‌های مديره انتخابی، اين تشكل به رساترين صدای نهضت اسلامی ايران در خارج از كشور تبديل شد كه در تثبيت رهبری امام خمينی، افشاگری نسبت به سياست‌های ظالمانه نظام شاهنشاهی، سياست‌های سلطه‌طلبانه ابرقدرت‌ها در منطقه و جهان و پشتيبانی از نهضت‌های آزاديبخش اسلامی، از جمله مبارزات مردم فلسطين، نقشی بس مهم ايفا كرد..

نشریه اسلام، مکتب مبارز:

سال ۱۳۴۵ مقارن است با شکل‌گیری اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا (گروه فارسی‌زبان) که با راهنمایی و یاری شهید آیت‌الله دکتر سیدمحمد حسینی‌بهشتی که در فاصله سال‌های ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۹، امامت مسجد امام علی (ع) و اداره مرکز اسلامی هامبورگ آلمان را بر عهده داشت. کارنامه فعالیت‌های این دوره پنج‌ساله از زبان خود ایشان را پیش از این بارها منتشر کرده‌ایم.(رک: بازشناسی یک اندیشه، من محمد حسینی بهشتی هستم، زیست و اندیشه شهید آیت الله دکتر محمد حسینی بهشتی) همچنین، گفتارها و نوشتارهای ایشان برای اعضای آن انجمن‌ها نیز پیش از این به زیور طبع آراسته شده است.(رک: اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان در اروپا)

یکی از فعالیت‌های اتحادیه، انتشار نشریه اسلام؛ مکتب مبارز بود که اولین شماره آن در سال ۱۳۴۵ خورشیدی، ۱۳۶۶ میلادی، منتشر شد. در شماره اول نشریه، یادداشت کوتاهی از شهید بهشتی مندرج است که ضمن قدردانی از زحمات دانشجویان و تبریک انتشار اولین شماره، اظهار امیدواری کرده‌اند که مطالب نشریه، در معرفی معارف دینی مؤثر باشد:

«دینی که آیات الهی و کلمات پیغمبر بزرگوار و جانشینان گرامی است، همواره به تدبیر و تفکر دعوت می‌کند. دینی که همه را به پیروی از حقایق قطعی و اثبات‌شده علمی می‌خواند و از پیروی هر نوع وهم و گمان و پندار خرافی و بی‌اساس برحذر می‌دارد؛ دینی که میدان کار و زندگی را یکی از ارزنده‌ترین میدان‌های عبادت پروردگار می‌شمرد و مرد و زن و پیر و جوان را به شادابی و نشاط دعوت می‌کند و هرنوع افسردگی و پژمردگی، بی‌کاری، تنبلی و تن‌آسایی را نکوهش می‌کند؛ دینی که همه‌کس را به شرکت در میدان‌های فعالیت اجتماعی بر می‌انگیزد و هرگونه تک‌روی ناشی از ترس و زبونی یا خودخواهی و خودپسندی را مذموم می‌شمرد؛ دینی که مبارزه در راه حق و عدالت را زنده‌ترین نمودار کمال و فضیلت و ایمان می‌شناسد. چنین دینی به‌حق، دین جوانان است.»

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۱

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۲

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۳

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۴

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۵

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۶

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۷

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۸

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۹-۱۰

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۱۱

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۱۲

نشریه اسلام مکتب مبارز– شماره ۱۲-۱